Contant blijft koning

door | okt 5, 2025

De plannen voor een Central Bank Digital Currency (CBDC), oftewel een digitale euro, vormen een ernstige bedreiging voor onze financiële vrijheid en privacy. BVNL verzet zich fel tegen deze ontwikkeling. We leggen hier uit waarom, met behulp van analyses van Arno Wellens.

Wat is een CBDC?

Een CBDC is een digitale vorm van de euro, uitgegeven door centrale banken (zoals de Europese Centrale Bank), bedoeld om naast banktegoeden en contant geld te bestaan. Wikipedia In gesprekken en artikelen waarschuwt Arno Wellens dat deze digitale euro veel meer is dan een technisch hulpmiddel. Hij waarschuwt dat de CBDC bedoeld is om de macht van de centrale bank en de overheid tot directe controle te vergroten – in die zin noemt hij het een “surveillancemunt” NieuwRechts. Bij een klassieke bankrekening zit er nog een schakel tussen de burger en het monetaire systeem (commerciële banken). Met een CBDC verdwijnt die schakel: de burger zou direct een rekening (wallet) bij de centrale bank kunnen krijgen, met alle gevolgen van dien. arnowellens.nl

Saldolimiet: 3.000 euro als maximum

Een van de belangrijkste risicopunten die Wellens aanhaalt is de maximale limiet op het saldo dat je in een CBDC‑wallet mag aanhouden. Volgens hem zal je maximaal 3.000 euro kunnen bewaren in je digitale portemonnee; alles daarboven zal automatisch worden verplaatst naar je gewone (commerciële bank)rekening, waar mogelijk negatieve rente of andere sancties kunnen gelden. Solari Report Dit systeem creëert twee grote gevaren:
  1. Dwang naar consumptie of herinvestering Excedent boven het limiet wordt “afgeroomd”. Bij negatieve rente kan de centrale bank via de CBDC afdwingen dat je je geld uitgeeft of investeert, want je kunt er niet rustig op zitten sparen.
  2. Verlies van controle over spaargeld Als je alleen een klein saldo mag aanhouden in je digitale portemonnee, ligt de rest bloot aan beleid dat je zelf niet controleert. Je vermogen wordt verdeeld over verschillende rekeningen, waarbij de centrale bank direct invloed kan uitoefenen op je geldstromen.
Wellens wijst erop dat deze beperking geen theoretisch scenario is: hij baseert zich op bronnen die dit soort limieten al in discussies binnen de ECB en andere instellingen zien verschijnen als een manier om de stabiliteit van het bankwezen te behouden (zodat spaarders niet massaal hun tegoeden naar de centrale bank overschrijven). arnowellens.nl

Koppeling aan de EU-digitale identiteit

De CBDC wordt in de visies van Wellens niet geïntroduceerd als een losstaand systeem: het moet gekoppeld worden aan de Europese Digitale Identiteit (Digital Identity, eID), oftewel een digitaal paspoort op Europees niveau. In zo’n systeem kunnen betalingen en identiteitsverificatie geïntegreerd worden, waardoor je identiteit, transactiegedrag en andere data in één ecosysteem samenkomen. De Nieuwe Wereld
Deze koppeling betekent:
  • Volledige traceerbaarheid: wie wat koopt, wanneer, waar – alles komt samen in één systeem.
  • Voorwaardelijkheid: je zou alleen toegang tot financiële middelen kunnen hebben, of transacties mogen doen, als je voldoet aan voorwaarden via je digitale identiteit (bijvoorbeeld: je moet een geldige eID hebben).
  • Gezamenlijke infrastructuur: het systeem wordt een platform waarin controle automatisme wordt ingebouwd. Wellens waarschuwt dat dit een stap is richting een systeem waarin je “digitale paspoort en digitale euro” onlosmakelijk verbonden zijn. YouTube+1

Gevaar voor vrijheid en privacy

De combinatie van een saldo‑limiet en verplichte koppeling aan de eID maakt het mogelijk dat de overheid (via de centrale bank of wetgeving) controle kan uitoefenen op individuele uitgaven. Bijvoorbeeld:
  • Je mag niet meer uitgeven aan bepaalde categorieën goederen of diensten.
  • Je wordt “gestraft” via negatieve rente, beperkingen of blokkades.
  • Ongewenste handelingen (volgens de overheid) kunnen automatisch worden verhinderd.
Wellens waarschuwt dat dit systeem getransformeerd kan worden tot een instrument van sociale controle, vergelijkbaar met een digitaal beoordelingssysteem of “sociale kredietscore” (vergelijkbaar aan wat we in China zien). Gold Republic Bovendien beschouwt hij dit systeem als aantrekkelijk voor kwaadwillenden: een geconsolideerde, gekoppelde infrastructuur is een aantrekkelijk doelwit voor hackers en privacylekken. Hij noemt het een “honey pot” voor aanvallen. Holland Gold

Stand van zaken en urgentie

De plannen zijn geen toekomstmuziek: de ECB wil de wetgeving rond de digitale euro klaar hebben tegen juni 2026. Vervolgens kan de invoering nog 2 à 3 jaar in beslag nemen. Tweakers In deze context is het van groot belang dat het debat nu gevoerd wordt, voordat de regels onomkeerbaar worden vastgelegd.